notatki-studenckie.pl

Miernikami dochodu narodowego, liczonego w cenach rynkowych są :
• GNP (Gross National Product – PNB – Produkt Narodowy Brutto) – składa się z dziewięciu elementów :
i. amortyzacja i straty – tworzą GNP, gdyż jest to miara brutto, czyli musimy uwzględnić poziom zużycia czynników wytwórczych,
ii. podatki pośrednie „minus” subsydia – gdyż jest to dochód wytworzony,
iii. narzuty na świadczenia socjalne (np. „wczasy pod gruszą”),
iv. podatki (np. akcyza),
v. nierozdzielone zyski (akumulacja, która zostaje w przedsiębiorstwie),
vi. pensje i płace,
vii. dochody właścicieli przedsiębiorstw – zyski z kapitału, ziemi,
viii. inne dochody z tytułu własności środków produkcji – chodzi tu o posiadanie akcji, obligacji, weksli i z tego tytułu są różne dochody,
ix. dochody państwa z tytułu własności czynników wytwórczych i przedsiębiorstw – państwo jest właścicielem ziemi, kapitału, majątku i z tego tytułu pobiera rentę (zyski).
Jest on miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju powiększonych o dochody netto z tytułu własności za granicą. Są one różnicą między dochodami otrzymanymi z tytułu własności za granicą a dochodami wypłaconymi z tytułu własności cudzoziemcom.
• NNP (Net National Product – PNN – Produkt Narodowy Netto) – jest liczony z pominięciem amortyzacji i strat. Jest mniejszy od PNB właśnie o te dwie wielkości.
• DNP (Domestic National Product – PKB – Produkt Krajowy Brutto) – liczony z amortyzacją i stratami, z punktu widzenia konsumenta. Jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
Miernikami dochodu narodowego w cenach czynników wytwórczych są :
• NI (National Income – Dochód Narodowy) – jest liczony bez amortyzacji i strat oraz podatków pośrednich „minus” subsydia. Wynik powinien być taki sam, jak GNP, gdyby nie skrzywienia cenowe (między cenami rynkowymi a cenami czynników wytwórczych). Nie wydzielamy tych dwóch rzeczy, gdyż te elementy rachunku są wliczone w pozostałe siedem elementów.
• DPI (Disposable Personal Income – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych) – jest liczony z uwzględnieniem tylko pensji i płac, dochodów właścicieli przedsiębiorstw oraz innych dochodów z tytułu własności środków produkcji i transferów (np. stypendia, subsydia – zasiłki dla dzieci, dla bezrobotnych, ulgi w składce na ubezpieczenie społeczne). Nagromadzone w ten sposób dochody w gospodarstwach domowych są kierowane na bieżące wydatki konsumpcyjne, a pewna ich część jest oszczędzana z myślą o przyszłych wydatkach.