Zasady budowy kwestionariusza

KWESTIONARIUSZ

– jest budowanym narzędziem pomiaru
– zbiór pytań zapisanych w określony sposób na kartkach papieru lub w innej formie w celu wywołania żądanych odpowiedzi.

Poszczególne pytania są narzędziem pozyskiwania informacji.

Rodzaje kwestionariusza:
Kwestionariusz ankiety – narzędzie pomiarowe wykorzystywany w metodach pośrednich – respondent sam odczytuje pytania i udziela odpowiedziach
Kwestionariusz wywiadu – pytania zadaje prowadzący wywiad, odczytując je z kwestionariusza.

Istotna jest czytelność kwestionariusza.

Do podstawowych zadań kwestionariusza należy:
− przełożenie problematyki badawczej na konkretne pytania, tak by uzyskane odpowiedzi dostarczały pożądanych informacji.
− Nakłonienie respondenta do udzielenia odpowiedzi, a co za tym idzie, ułatwienie sformułowania odpowiedziach
− przygotowanie materiału przydatnego i niezbędnego do ilościowej/ jakościowej analizy

Siedmioetapowy proces budowy kwestionariusza

BUDOWA KWESTIONARIUSZA
1. część wstępna (formalno-ewidencyjna) (nagłówkowa)
– osoba / firma organizująca badanie (zleceniodawca)
− identyfikacja jednostki prowadzącej badanie (agencja badawcza)
− tytuł
− wprowadzenie (cel badań, zapewnienie poufności, charakter badania – anonimowe lub nieanonimowe, uzasadnienie wyboru respondenta, instrukcja sposoby wypełnienia, sposób wykorzystania danych, apel o szczerość, sposób zwrotu oraz podziękowania – ex ante)
− numer kwestionariusza

2. Część zasadnicza – najważniejsza część kwestionariusza – obejmuje zbiór pytań pozwalających zrealizować cel badania; konieczność podjęcia decyzji na temat: treści pytań, sposobu sformułowania pytań, kolejności pytań, skorelowania odpowiedzi czyli wykorzystania skali
− pytania początkowe
− pytania zasadnicze

3. Część końcowa – metryczka – zwykle na końcu kwestionariusza; obejmuje zbiór pytań pozwalających scharakteryzować respondenta – uczestnika badania
− pytania metryczkowe – dane o respondencie – płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania – wielkość, dochód miesięczny na osobę w gospodarstwie domowym
− podziękowania
− informacje organizacyjne

BUDOWA KWESTIONARIUSZA
OGÓLNE ZASADY
1. Kwestionariusz ankietowy powinien zawierać informacje o celu badania, instytucji je przeprowadzającej, informację o sposobie odpowiadania na poszczególne pytania
2. Precyzyjne i jasno sformułowane pytania oraz ich wzajemne powiązania decydują o wartości uzyskanych informacji
3. Pytania powinny być jasne i zrozumiałe dla każdego respondenta, niezależnie od jego poziomu intelektualnego
4. Należy stosować jednakowe pytania dla wszystkich respondentów
5. Należy unikać pytań kłopotliwych dla respondenta, wywołujących w nim opór
6. Pytania nie powinny sugerować odpowiedzi
7. W osobne bloki powinny być grupowane pytania dotyczące tego samego zagadnienia
8. Układ i forma kwestionariusza powinny zachęcać do zainteresowania się nim
9. Użyty papier i druk powinny posiadać wysoką jakość

PYTANIA ZAMKNIĘTE:
Zalety:
– łatwość odpowiedzi
– większa porównywalność odpowiedzi różnych respondentów
– szybsze uzyskanie odpowiedzi i przetworzenie
– mniejsza monotonia kwestionariusza
Wady
– trudne fazy przygotowania
– pominięcie niektórych wariantów odpowiedziach efekt pierwszej pozycji
– niedostosowanie do respondentów nietypowych

PYTANIA OTWARTE:
Zalety:
– duża różnorodoność odpowiedzi
– odpowiedzi nieograniczone przez narzucene warianty
– pomocne w interpretacji odpowiedzi na inne pytanie
– w badaniach osób mających swoje zdanie na każdy temat
Wady:
– odpowiedzi niekompletne
– respondenci mogą zapominać o oczywistych odpowiedziach
– odpowiedzi trudne do zanotowania przez ankietera
– podatne na efekt ankieterski
– trudniejsze i kosztowniejsze przetwarzanie, trudności z agregacją danych

SKALOWANIE

Skalowanie – postępowanie, które umożliwia przyporządkowanie (przypisanie) pewnym obiektom lub cechom (właściwościom) tych obiektów liczb lub innych symboli w celu określania uporządkowania badanych stanów rzeczy (postaw, ocen, poglądów itp.) i wyrażenia ich w sposób liczbowy lub wartościowy.

Skale stosuje się:
1. gdy badacz chce uzyskać nie tylko informacje o występowaniu pewnej cechy czy zjawiska, ale przede wszystkim określić, jaka jest intensywność tego występowania
2. gdy chce się poznać stopień lub natężenie postaw, ocen, poglądów

Skale mogą się różnić:
– liczbą stopni
– kierunkiem ocen (dodatnim lub ujemny)
– formą prezentacji
– mogą być jednostronne lub dwustronne

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *