Mechanizm powstawania nierównowagi popytowej
W gospodarce centralnie zarządzanej, celem przedsiębiorcy nie jest maksymalizacja zysku lecz wykazywanie dyspozycyjności wobec zwierzchnika. Dyspozycyjność to zdolność dostarczenia określonej produkcji w określonym terminie. Zdolność ta powoduje gromadzenie rezerw czynników produkcji, gdyż rezerwy mocy produkcyjnych, siły roboczej, surowców pozwalają wykonywać zadania (nałożone odgórnie) planowane. Rezerwa czynników produkcji jest odpowiednikiem zysku w gospodarce rynkowej. Przedsiębiorstwa najwięcej uwagi poświęcają na gromadzenie jak największych zapasów środka, który jest najbardziej poszukiwany. Punkt równowagi w tego typu gospodarce to wielkość produkcji, przy której powstaje największa rezerwa środka stanowiącego efekt największych poszukiwań. Przedsiębiorstwo nie jest zainteresowane zwiększaniem produkcji, chyba że otrzyma zwiększony przydział środka. Wówczas rezerwa rośnie i można zwiększyć produkcję. Lecz wtedy nie będzie to wzrost wprost proporcjonalny. Firma zainteresowana jest bowiem tym, aby przydział rósł szybciej niż zużycie w liczbach bezwzględnych. Ta właśnie tendencja przejawiana przez wszystkie przedsiębiorstwa powoduje trwałą przewagę popytu nad podażą. Popyt na przydział czynników rośnie, nie towarzyszy temu jednak odpowiednia wysokość dóbr produkcyjnych.