notatki-studenckie.pl

Przy podejmowaniu decyzji o kupnie i sprzedaży papierów wartościowych inwestorzy stosują różne techniki analityczne pomocne do wypracowania własnej strategii. Jedną z nich jest analiza portfelowa prowadząca do budowy optymalnego zestawu (portfela) rodzajów i liczb papierów wartościowych dobranych pod kątem uzyskania przewidywanego dochodu przy akceptowanym poziomie ryzyka.
Sens budowy portfela jest zrozumiały intuicyjnie. Działanie takie podyktowane jest zarówno dążeniem do rozłożenia ryzyka podejmowanej inwestycji, jak też pewnym brakiem zdecydowania co do zakupu danych papierów. Nie jest zatem racjonalne lokowanie pieniędzy w akcje jednej spółki czy w obligacje jednego rodzaju. Oprócz intuicyjnego rozumienia tego problemu, ma on także swoje podstawy teoretyczne.
Każda inwestycja w dany papier wartościowy wiąże się z określonym poziomem oczekiwanego przez nabywcę zysku oraz związanego z tym prawdopodobieństwem jego uzyskania. Ryzyko jest funkcją nie tylko wiarygodności emitenta ale również wahań kursów poszczególnych walorów. Znana jest prawidłowość – im większy oczekiwany poziom zysku z danego waloru, tym większe ryzyko jego uzyskania. Wyższy od przeciętnego poziom zysku jest wynagrodzeniem za ryzyko związane z daną inwestycją. Papiery pozbawione ryzyka lub obarczone niewielkim ryzykiem przynoszą niewielki dochód. Przedstawione zróżnicowanie papierów wartościowych rodzi problem wyboru takiego ich zestawu, aby inwestor osiągnął zakładane cele.
Portfel jest to zatem taki zestaw papierów wartościowych, który daje określony przez inwestora oczekiwany zysk przy minimalnym ryzyku. Odpowiednio dobierając elementy składowe portfela inwestor, stosownie do swoich założeń i preferencji, może kształtować najbardziej mu odpowiadającą ich kombinację. Możliwe tu są dwa podejścia. Pierwsze polega na poszukiwaniu takiego składu portfela (zestawu ilościowego i jakościowego walorów), który przy określonym (założonym przez inwestora) poziomie ryzyka przyniesie maksymalny dochód lub przy założonym poziomie dochodu będzie charakteryzował się najmniejszym stopniem ryzyka.
W zależności od preferencji inwestora można konstruować portfele o wysokim poziomie oczekiwanego dochodu i jednocześnie wysokim stopniu ryzyka lub niskim poziomie ryzyka i jednocześnie niewielkim poziomie oczekiwanego dochodu. Istnieje jednocześnie pojęcie portfela optymalnego, który charakteryzuje się takim doborem papierów wartościowych (taką ich kombinacją co do liczby i rodzaju), dla którego poziom zysku i ryzyka jest najlepszy z możliwych. Oznacza to, że dodawanie do portfela papierów o większym poziomie dochodu powoduje wzrost ryzyka, a dodawanie do niego papierów o mniejszym stopniu ryzyka powoduje mniejszy przyrost zysku z portfela.
Jedną z metod inwestowania jest metoda stałej relacji dwóch portfeli, która polega na utrzymaniu proporcji między środkami lokowanymi w akcje i w obligacje Skarbu Państwa. Gdy ceny akcji wzrastają – sprzedaje się je i kupuje obligacje; odpowiednio postępuje się w sytuacji odwrotnej. Tak uzyskuje się przyszłą rentę kapitałową, gdy ceny kupionych walorów spadają. Odmianą tej metody jest podział portfela na pulę stabilną (obligacje) i aktywną (akcje).
Firmy maklerskie oferują inwestorom odpowiednio dobrane zestawy obligacji o okresie wykupu od 1 roku do 30 lat, opiewających na różne waluty przynoszących korzyści wyrażone w różnej formie (stała i zmienna stopa oprocentowania, wypłacanie odsetek bieżąco lub ich kapitalizowanie). Pakiety takie mają zapewnić dość korzystne zyski posiadaczowi przy ryzyku ograniczonym do minimum.
Inna forma dywersyfikacji portfela papierów wartościowych może polegać na ulokowaniu znacznej części pieniędzy w walorach najwyższej solidności, które przynoszą zyski oscylujące wokół przeciętnych osiąganych na rynku. Kolejną grupę stanowią papiery o przeciętnym ryzyku, ale pozwalające na uzyskanie dochodów nieco wyższych od przeciętnych. W końcu pewien odsetek kapitałów (np. 20%) przeznacza się na zakup akcji nowych firm, działających w dziedzinach rozwojowych, dających szansę wysokich zysków, co jednak – w razie niepowodzenia – może doprowadzić do bankructwa emitenta. Niekiedy inwestor zachowuje część gotówki w formie płynnej (np. lokata w krótkoterminowych walorach łatwych do szybkiego spieniężenia w celu wykorzystania gotówki na szczególne atrakcyjne rodzaje lokat, jakie mogą pojawić się na rynku).
Inna popularyzowana strategia długoterminowego inwestowania w akcje o wysokim prestiżu polega na nabywaniu walorów na rynku w określonych odstępach czasu przez szereg kolejnych okresów (np. okresów comiesięcznych przez cały rok). W rezultacie uzyskuje się walory nabyte po przeciętnej cenie z dłuższego okresu, a więc eliminuje się w znacznym stopniu ryzyko cenowe wynikające z przypadkowych koniunkturalnych wahań. Jeśli w następnym okresie wahania cenowe powtórzą się, inwestor ma szansę sprzedaży walorów w okresie, gdy ich ceny ukształtują się powyżej przeciętnego poziomu z poprzedniego okresu.