Istota i rodzaje dyskryminacji cenowej
Dyskryminacja cenowa – jest to stosowanie różnych cen dla kolejnych jednostek produktu sprzedawanych danemu odbiorcy.
Dyskryminacja cenowa ma miejsce, gdy:
– ten sam produkt sprzedawany jest po różnych cenach dla różnych odbiorców
– produkty o różnych kosztach wytworzenia sprzedawane są odbiorcom po jednakowych cenach
– produkty o różnych kosztach wytworzenia, sprzedawane są tak, że różnice cen dla kupujących nie są proporcjonalne do kosztów wytworzenia
Warunki, które musi spełnić przedsiębiorstwo, chcące stosować dyskryminację cenową:
– powinno działać na rynku monopolistycznym
– powinno mieć możliwość dzielenia rynków
– popyty kupujących na różnych rynkach powinny mieć różne elastyczności
– monopol musi mieć możliwości zapobiegania praktykom odsprzedawania produktów nabytych po niższej cenie konsumentom, którzy kupują go po cenie wyższej
Rodzaje dyskryminacji cenowej:
1) pierwszego stopnia (doskonała), każdy konsument płaci stałą cenę za dany produkt, niezależnie od kosztów jego wytworzenia. Monopol zmierza do tego, aby przychód marginalny zrównał się z kosztem marginalnym na wszystkich rynkach, na których sprzedaje dany produkt.
(wykres)
2) dyskryminacja drugiego stopnia – firma stosuje różne kategorie cen, konsumenci płacą różne ceny w zależności od kategorii do której należą. Ten sam produkt sprzedawany jest w tym samym miejscu i czasie po różnych cenach.
3) dyskryminacja trzeciego stopnia – zależy od zdolności firmy do podzielenia rynków na grupy, w zależności od elastyczności popytu. Monopol sprzedaje produkt po cenie wyższej na rynku na którym popyt jest stosunkowo sztywny, oraz po cenie niższej na rynku o bardziej elastycznym popycie.