Czynniki wpływające na rynkową pozycję przedsiębiorstwa i jej umocnienie
Zachowanie przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku ma charakter zorganizowany i opiera się na analizie sytuacji konkurencyjnej na tym rynku – SWOT. Jest ona podstawą oceny sytuacji rynkowej, obejmującej:
– ocenę własnej pozycji – jej silnych i słabych stron;
– ocenę konkurentów, działających na tym samym obszarze rynku;
– ocenę struktury rywalizacji (produkty i narzędzia);
– ocenę czynników wpływających na konkurencyjność (mobilność towarowa, cenowa, forma sprzedaży, komplementarność oferty, skala zyskowności, obsługa posprzedażowa, sprawność organizacyjna, siła promocji itp.);
– szczegółową analizę porównawczą przedsiębiorstwa i konkurentów, ze wskazaniem plusów i minusów w konkretnych zachowaniach i działaniach przedsiębiorstwa.
Na rynkową pozycję przedsiębiorstwa mają wpływ:
→ wewnętrzne – właściwe przedsiębiorstwu – możliwości percepcji rynku, a zatem i zakreślania przestrzeni działań związanych z dokonywaniem transakcji wymiennych (silne i słabe strony)
→ środowisko zewnętrzne, czyli tzw. otoczenie; zarówno bowiem potrzeby konsumentów – klientów przedsiębiorstwa, jak i jego zdolności co do zaspokajania tych potrzeb zależą od wielu warunków i czynników zewnętrznych, w tym także trudnych niemożliwych do opanowania przez przedsiębiorstwo, a czasem wręcz nieprzewidywanych (okazje i zagrożenia).
Otoczenie
Na pozycję przedsiębiorstwa mają wpływ: czynniki gospodarcze i społeczno – kulturowe, polityczno – prawne i technologiczne.
Otoczenie składa się z elementów kontrolowanych – pozostających pod wpływem przedsiębiorstwa oraz elementów niezależnych od przedsiębiorstwa.
Do elementów kontrolowanych należą:
– zakres działań przedsiębiorczych – misja przedsiębiorstwa, ogólne strategie
– cele przedsiębiorstwa – wielkość sprzedaży, zysku
– pozycja i sposób współdziałania powstałych układów funkcjonalnych przedsiębiorstwa tj. produkcji, finansów i rachunkowości, zaopatrzenia, kadr, organizacji, badań i rozwoju
– rola służb marketingowych w przedsiębiorstwie
– sposób kształtowania kultury organizacyjnej (styl organizacji) – skłonność do celów długookresowych, do zmian, przywiązanie do dotychczasowych doświadczeń, skłonność do ryzyka.
Czynniki wewnętrzne
Do czynników tych należą: m.in. dynamika zbytu, udział w rynku, udział eksportu, koncepcja marketingu, rozwój produktu, jakość produktu, asortyment, jakość usług, poziom cen, warunki zapłaty, sieć punktów sprzedaży, warunki dostawy, krąg stałych klientów.
Ważną rolę odgrywa też misja przedsiębiorstwa, która wyraża funkcje jakie przedsiębiorstwo chce spełniać na rzecz otoczenia, w którym działa. Z kolei postulaty dotyczące osobowości przedsiębiorstwa wyznaczają cele działań, zmierzających do ukształtowania – pożądanych z punktu widzenia założonej misji – zachowań kierownictwa firmy i wszystkich pracowników kontaktujących się z otoczeniem.